Op 15 maart zijn de waterschapsverkiezingen, tegelijk met de Provinciale Statenverkiezingen. De waterschappen zijn er klaar voor, maar wat is er anders dan andere jaren?
Wet geborgde zetels is van kracht
Het initiatiefvoorstel-Bromet en De Groot over het schrappen van de geborgde zetels voor bedrijven in de waterschapsbesturen is ingegaan per 17 december 2022. Op 16 december 2022 verscheen de wet in het Staatsblad. Daarmee geldt de wet al voor de komende waterschapsverkiezingen van 15 maart 2023.
De Eerste Kamer nam het wetsvoorstel op 29 november aan. Na de stemmingen in de Eerste Kamer werd in de Tweede Kamer een kort debat gehouden. Tijdens het debat werd een motie aangenomen die de regering verzocht zorg te dragen dat het wetsvoorstel nog voor de aankomende waterschapsverkiezingen in werking trad.
Achtergrond
De waterschapsbesturen kennen geborgde zetels. Dit zijn zetels die gereserveerd zijn voor specifieke categorieën van belanghebbenden. Dit zijn dus geen democratisch gekozen zetels in tegenstelling tot de rest van de zetels van het algemeen bestuur. De grootte van het algemeen bestuur van een waterschap varieert van 18 tot 30 zetels, waarvan tot 9 zetels geborgd kunnen zijn. De belangrijkste veranderingen voor de aankomende verkiezingen.
Deze zetels werden ingenomen door vertegenwoordigers van de categorieën agrarische sector, het bedrijfsleven en bos- en natuurterrein beherende organisaties. Het idee hierachter is dat de sectoren die financieel bijdragen en een groot belang hebben bij waterbeheer, verzekerd zijn van zeggenschap. Dit wordt ook wel het ‘belang-betaling-zeggenschap’ beginsel genoemd.
De categorie bedrijfsleven verliest haar geborgde zetels in het algemeen bestuur. De verplichte geborgde zetel voor de verschillende categorieën in het dagelijks bestuur van het waterschap vervalt eveneens.
Het verlies van de geborde zetels hoeft niet te betekenen dat er geen belangenvertegenwoordigers van de bedrijven meer komen in het algemeen- of dagelijks bestuur. Echter is dat nu aan de kiezer.
Aanpassing van het belastingstelsel
Of de wijzigingen ook gevolgen gaan hebben voor de waterschapsbelastingen is de vraag. De waterschappen hebben in december 2020 al aan de minister gevraagd om het stelsel voor de waterschapsbelastingen aan te passen. De Tweede Kamer beslist over de precieze wijziging van het belastingstelsel en het moment waarop de wijzigingen ingaan. Hoogstwaarschijnlijk is dat 2025. Hier kunt u lezen wat er in het voorstel staat. Wij houden de ontwikkelingen voor u in de gaten.
